Ben jij gehuwd of samenwonend met een notarieel contract? Dan is het belangrijk om te weten dat er vanaf 1 januari 2026 nieuwe wetgeving ingaat die grote gevolgen kan hebben voor huwelijkse voorwaarden en samenlevingsconstructies met een ongelijke verdeling. Het kabinet wil namelijk een einde maken aan fiscale constructies waarmee schenk- en erfbelasting wordt bespaard.
Tot nu toe was het mogelijk om in huwelijkse voorwaarden of een samenlevingsovereenkomst af te spreken dat één partner bij het einde van het huwelijk recht had op een groter deel van het gezamenlijke vermogen dan de ander. Denk bijvoorbeeld aan een verdeling van 95%-5% in plaats van de gebruikelijke 50%-50%. Zo’n ongelijke verdeling werd dan niet gezien als een schenking.
In de praktijk werd dit vaak toegepast in het zicht van overlijden. De langstlevende partner kreeg daardoor een groter deel van het gezamenlijke vermogen toebedeeld via het huwelijksvermogensrecht, waardoor er bij overlijden minder erfbelasting hoefde te worden betaald. Begin 2024 oordeelde de Hoge Raad nog dat dit juridisch toegestaan was, maar het kabinet vindt dit onwenselijk en kondigt daarom reparatiewetgeving aan.
In het Belastingplan 2026 wordt de Successiewet aangepast. Het uitgangspunt wordt dat als jij bij ontbinding van de gemeenschap van goederen meer dan 50% van het gezamenlijke vermogen ontvangt, het meerdere wordt belast. Hoe dit precies belast wordt, hangt af van de situatie. Bij overlijden wordt het meerdere gezien als een erfenis en is er erfbelasting verschuldigd over het deel boven de 50%. Bij ontbinding van de gemeenschap (bijvoorbeeld door echtscheiding) wordt het meerdere aangemerkt als een schenking, waarover schenkbelasting verschuldigd is.
Deze regels gelden niet alleen voor gehuwden en geregistreerde partners, maar ook voor fiscale partners die samenwonen met een notarieel vastgelegd verrekenbeding.
Er geldt echter wel een overgangsregeling: ongelijke verdelingen die vóór 18 april 2025 zijn vastgelegd, blijven gerespecteerd. Als je jouw huwelijkse voorwaarden of samenlevingsovereenkomst na 18 april 2025 bent aangegaan of hebt gewijzigd, vervalt het overgangsrecht. Dit geldt niet alleen bij wijzigingen in de vermogensverdeling, maar ook als je andere onderdelen van de overeenkomst hebt aangepast.
Heb jij huwelijkse voorwaarden of een samenlevingsovereenkomst met een ongelijke verdeling of een verrekenbeding met ongelijke delen? Dan is het verstandig om in kaart te brengen wat de nieuwe wetgeving voor jou betekent. Omdat de financiële gevolgen aanzienlijk kunnen zijn, raden wij je aan om jouw situatie tijdig te laten beoordelen. Wil je weten wat de nieuwe wetgeving concreet voor jou betekent, of overweeg je een wijziging of het aangaan van nieuwe huwelijkse voorwaarden of een samenlevingscontract? Neem dan gerust contact met ons op. Samen zorgen we ervoor dat je niet voor verrassingen komt te staan!