De afgelopen maanden is er veel gesproken en geschreven over de regels voor het werken met zelfstandigen in Nederland. Sinds 1 januari 2025 zijn de handhavingsregels en de manier waarop de Belastingdienst hiermee omgaat daadwerkelijk veranderd. Inmiddels is er meer duidelijkheid over hoe deze controles in de praktijk verlopen. In deze blog lichten we naar aanleiding van eerdere blogs, de belangrijkste wijzigingen toe en wat dit betekent voor opdrachtgevers en zelfstandigen.
Zachte landing bij handhaving arbeidsrelaties
De Belastingdienst introduceerde per 2025 een zogenoemd ‘ingroeimodel’. Dit houdt in dat er wel naheffingsaanslagen kunnen worden opgelegd, maar alleen met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025. Dit geldt tot en met 2029. Pas vanaf 2030 kan de Belastingdienst opnieuw tot vijf jaar terug naheffingen opleggen.
Het doel van dit model is om bedrijven de tijd te geven zich aan de regels aan te passen zonder direct harde sancties te riskeren. Tot 2025 werden geen boetes opgelegd voor fouten in de kwalificatie van arbeidsrelaties, tenzij er sprake was van kwaadwillendheid of eerdere waarschuwingen.
Hoe ziet de controle eruit?
Sinds 2025 gebruikt de Belastingdienst een mix van handhavingsinstrumenten, afgestemd op de situatie van de opdrachtgever. Hierbij ligt de nadruk op maatwerk en begeleiding:
- Bedrijfsbezoek
De Belastingdienst kan een bezoek brengen aan een bedrijf om samen te bespreken hoe zelfstandigen worden ingehuurd. Bij mogelijke risico’s op schijnzelfstandigheid krijgt de ondernemer advies en ruimte om zijn werkwijze aan te passen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat een schijnzelfstandige in dienst wordt genomen of dat de opdracht anders wordt ingericht.
- Boekenonderzoek
Bij vermoeden van grote risico’s op schijnzelfstandigheid kan de Belastingdienst besluiten tot een uitgebreider boekenonderzoek. Blijkt dat fiscale regels niet worden nageleefd, dan kan een naheffing worden opgelegd, maar ook hier geldt: niet verder terug dan 1 januari 2025.
Modelovereenkomsten langer bruikbaar
De afgelopen jaren konden opdrachtgevers en opdrachtnemers werken met goedgekeurde modelovereenkomsten van de Belastingdienst. Dit bood een zekere mate van bescherming tegen naheffingen, mits er volgens de overeenkomst werd gewerkt.
Hoewel het kabinet geen nieuwe modelovereenkomsten meer goedkeurt en bestaande overeenkomsten worden uitgefaseerd, blijven lopende overeenkomsten geldig tot eind 2029. Let wel op: deze bieden alleen zekerheid zolang er daadwerkelijk wordt gewerkt volgens de voorwaarden in de overeenkomst. Als dat niet het geval is, of als nieuwe wetgeving of rechterlijke uitspraken de overeenkomst ongeldig maken, kan de Belastingdienst alsnog de goedkeuring intrekken.
Wat betekent dit voor opdrachtgevers en zelfstandigen?
De veranderingen vanaf 2025 hebben grote gevolgen voor hoe arbeidsrelaties worden vormgegeven. Zowel opdrachtgevers als zelfstandigen moeten alert zijn op de naleving van regels en afspraken. Het is cruciaal om de arbeidsrelatie regelmatig te evalueren en waar nodig aan te passen om te voorkomen dat er sprake is van schijnzelfstandigheid.
Daarnaast wordt van beide partijen verwacht dat zij zelf blijven toetsen of de praktijk overeenkomt met de afspraken in de overeenkomst. Transparantie en zorgvuldigheid zijn hierbij essentieel.
De nieuwe regels geven bedrijven en zelfstandigen de ruimte om zich aan te passen, maar maken ook duidelijk dat handhaving serieuzer wordt. Met het ingroeimodel biedt de Belastingdienst een zachte landing, maar het is aan ondernemers om deze tijd goed te benutten. Het is raadzaam om op de hoogte te blijven van de regelgeving. Daarbij: zorg dat je arbeidsrelaties op orde zijn. Zo voorkom je problemen in de toekomst.
Gegeven de huidige ontwikkelingen rondom dit complexe vraagstuk is het cruciaal om tijdig in actie te komen. Consilio Tax & Law staat voor je klaar om je deskundig en daadkrachtig te begeleiden. Neem contact met ons op via: ln.wal-xat-oilisnoc@xkirdneh.euqinad.