Belastingdienst gaat strenger controleren op schijnzelfstandigheid vanaf 1 januari 2025!

28 oktober 2024

Vanaf 1 januari 2025 zal de Belastingdienst strenger gaan controleren op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat bedrijven en organisaties die zelfstandigen inhuren voor werk dat eigenlijk onder een dienstverband valt, boetes en naheffingen kunnen verwachten. Deze verandering is onderdeel van de maatregelen van de overheid om zekerheid op de arbeidsmarkt te creëren en misstanden aan te pakken.

Wetgeving: DBA en VBAR

Twee belangrijke wetten spelen hierbij een rol: de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) en de nog niet ingevoerde Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties (VBAR). De wet DBA helpt om te bepalen of iemand echt als zelfstandige werkt of eigenlijk een werknemer is. Het belangrijkste criterium daarbij is of er een gezagsverhouding is, waarbij de opdrachtgever bepaalt hoe en met wie het werk uitgevoerd wordt. De wet VBAR gaat nog een stap verder door de regels verder te verduidelijken en een minimumtarief van 36 euro ex BTW per uur in te voeren. Dit betekent dat zelfstandigen die minder dan dit bedrag verdienen, eenvoudiger rechten als werknemer kunnen opeisen.

De wetgeving is ontstaan door de groei van het aantal zelfstandigen en de noodzaak om hen beter te beschermen tegen gedwongen zelfstandigheid. Vakbonden, zoals de FNV, hebben al vaker rechtszaken gewonnen over dit onderwerp, zoals bij de bezorgers van Deliveroo.

Om vast te stellen of er sprake is van een verkapt dienstverband (schijnzelfstandigheid), wordt momenteel gekeken naar de wettelijke criteria: ‘loon’, ‘gezag’ en ‘persoonlijke arbeid’. Dit zal echter veranderen met de invoering van de wet VBAR. Deze wet wil duidelijkheid scheppen over de vraag of iemand daadwerkelijk zelfstandig werkt of dat er sprake is van een gezagsrelatie. Met name het criterium ‘gezag’ zal nader worden onderzocht aan de hand van de volgende richtlijnen:

  1. Inhoudelijke aansturing van het werk

De centrale vragen hierbij zijn: heeft de opdrachtgever het recht om instructies te geven over hoe het werk moet worden uitgevoerd? En kan de opdrachtgever toezicht houden op het werk en, indien nodig, ingrijpen in de uitvoering ervan?

  1. Inbedding in de organisatie

De sleutelvragen hier zijn: zijn de werkzaamheden een essentieel onderdeel van de kernactiviteiten van de organisatie? Hebben de werkzaamheden een structurele rol binnen de organisatie? Wordt er samen met werknemers in vergelijkbare functies aan deze taken gewerkt?

  1. Risico en verantwoordelijkheid

Dit criterium richt zich op de volgende punten: draagt de zelfstandige de financiële risico’s en resultaten van het werk? Is de zelfstandige zelf verantwoordelijk voor zijn gereedschappen, hulpmiddelen en materialen? En presenteert de zelfstandige zich naar buiten toe als een ondernemer? Ook de duur, omvang en aantal opdrachten kunnen hierin worden meegenomen.

Strengere handhaving door de Belastingdienst

Vanaf 1 januari 2025 zal de Belastingdienst dus actief handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit houdt in dat opdrachtgevers direct risico lopen op boetes en naheffingen als de arbeidsrelaties niet correct zijn gekwalificeerd. Het is daarom belangrijk dat bedrijven voor die tijd hun samenwerkingen met zelfstandigen goed controleren en eventueel aanpassen. Als bedrijven niet tijdig actie ondernemen, kunnen ze ook te maken krijgen met reputatieschade en claims van zelfstandigen die alsnog een dienstverband willen afdwingen.

Als achteraf wordt vastgesteld dat er sprake is van een verkapt dienstverband, kan dit aanzienlijke juridische en financiële consequenties hebben voor jou als opdrachtgever:

  • Fiscale gevolgen

Je bent verplicht om met terugwerkende kracht loonbelasting en sociale premies te betalen. Dit kan resulteren in forse naheffingen, boetes en rente. Bovendien kan de Belastingdienst besluiten om extra controles uit te voeren, wat het risico op verdere sancties voor je organisatie vergroot.

  • Arbeidsrechtelijke gevolgen

Naast de fiscale aspecten moet je ook rekening houden met arbeidsrechtelijke verplichtingen, zoals:

  • Doorbetaling bij ziekte: je bent verplicht om de zzp’er bij ziekte door te betalen, net zoals je zou doen bij een werknemer;
  • Vakantiedagen: de zzp’er krijgt recht op doorbetaalde vakantiedagen;
  • Ontslagbescherming: de zzp’er heeft ontslagbescherming, wat betekent dat je de samenwerking niet zomaar kunt beëindigen.

Praktische stappen om schijnzelfstandigheid te voorkomen

Bedrijven kunnen verschillende stappen ondernemen om te voorkomen dat hun samenwerking met zelfstandigen als schijnzelfstandigheid wordt gezien. Dit omvat het evalueren van contracten, functies en de financiële zelfstandigheid van de zelfstandigen. Ook is het belangrijk om te controleren of de zzp’er meerdere opdrachtgevers heeft, eigen materiaal gebruikt en zelf kan onderhandelen over het tarief. Opdrachtgevers moeten transparant zijn en zzp’ers actief betrekken bij het proces om zo gezamenlijk problemen te voorkomen.

Conclusie

Met de strengere controles op komst is het belangrijker dan ooit voor zowel opdrachtgevers als zelfstandigen om hun samenwerkingen kritisch te herzien. Consilio Tax & Law staat klaar om je daarbij te ondersteunen. Onze expertise helpt je niet alleen bij de beoordeling van de arbeidsrelatie, maar ook bij het opstellen en herzien van duidelijke en juridisch waterdichte overeenkomsten. Door samen te zorgen voor zorgvuldige afspraken en grondige controles, voorkom je boetes en juridische conflicten.

Heb je nog vragen of wil je weten wat deze veranderingen specifiek voor jouw bedrijf betekenen? Aarzel niet neem contact met ons op via: ln.thcirtsaam-oilisnoc@xkirdneh.euqinad. We helpen je graag verder!