UBO: Wat is het, waarom is het belangrijk en wat verandert er?

11 juni 2024

Als je ooit betrokken bent geweest bij het oprichten van een bedrijf of een andere juridische entiteit, ben je waarschijnlijk de term UBO tegengekomen. Maar wat is een UBO precies, waarvoor dient het en wat zijn de aankomende wijzigingen in de regelgeving?

Wat is een UBO?

UBO staat voor “Ultimate Beneficial Owner”, of in het Nederlands “uiteindelijk belanghebbende”. Een UBO is de natuurlijke persoon die, direct of indirect, de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een juridische entiteit, zoals een bedrijf of een stichting. Het identificeren van UBO’s is een cruciaal onderdeel van de wereldwijde inspanningen om witwassen, terrorismefinanciering en andere vormen van financiële criminaliteit te bestrijden.

Waarom is de UBO-registratie belangrijk?

De UBO-registratie dient verschillende belangrijke doelen:

  1. Transparantie: Het helpt om inzicht te krijgen in wie er werkelijk achter een bedrijf of entiteit zit. Dit voorkomt dat criminelen zich kunnen verschuilen achter complexe juridische structuren.
  2. Witwasbestrijding: Door het identificeren van UBO’s kunnen financiële instellingen verdachte transacties beter detecteren en rapporteren.
  3. Integriteit van het financiële systeem: Het zorgt voor meer vertrouwen en integriteit binnen het financiële systeem, wat essentieel is voor gezonde economische groei.

Wat zijn de aankomende wijzigingen?

Op 13 februari 2024 heeft Minister Van Weyenberg van Financiën een nieuw Anti-Money Laundering (AML)-voorstel gepresenteerd, met enkele belangrijke wijzigingen:

  1. Nieuwe Drempel voor UBO: voorheen werd iemand pas als UBO beschouwd als hij of zij meer dan 25% van het eigendom of de zeggenschap had. Dit is nu gewijzigd naar 25% of meer. Dit betekent dat exact 25% eigendom of zeggenschap nu ook kwalificeert als UBO. Hierdoor moeten sommige juridische entiteiten hun UBO-registratie mogelijk herzien.
  2. Einde van de tijdelijke regeling: de tijdelijke regeling die toestond dat Wwft-instellingen (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme) bij een ontbrekende UBO-registratie konden volstaan met de vaststelling dat de cliënt opgave heeft gedaan van de UBO, is vervallen per 1 juni 2024. Vanaf dat moment moeten cliënten een gewaarmerkt uittreksel van de Kamer van Koophandel (KVK) aan de Wwft-instelling verstrekken.
  3. Toegang tot UBO-register: Wwft-instellingen zullen uiteindelijk weer directe toegang krijgen tot het UBO-register. Voor de zomer van 2024 zullen de meeste grootbanken toegang hebben tot deze informatie. Notarissen en verzekeraars zijn ook in gesprek om toegang te verkrijgen.
  4. Legitiem Belang: een wetsvoorstel is in voorbereiding om duidelijkheid te scheppen over wie toegang heeft tot het UBO-register op basis van een legitiem belang. Dit kan van toepassing zijn op journalisten en maatschappelijke organisaties die zich bezighouden met het voorkomen en bestrijden van witwassen en terrorismefinanciering.

Privacy is daarbij een cruciaal aspect, zeker bij de toegang tot het door personen en organisaties die verondersteld worden een legitiem belang te hebben. Ondanks de eerdere uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie, lijkt de privacy van UBO’s soms te makkelijk naar de achtergrond te verdwijnen. Net zoals in het eerdergenoemde conceptwetsvoorstel, benadrukt de minister dat hij geen legitiem belang ziet bij eenieder die een zakelijke relatie met een juridische entiteit wil aangaan en om die reden de UBO’s van deze entiteit wil kennen.

Gevolgen van de wijzigingen

Deze veranderingen hebben verschillende gevolgen voor bedrijven en Wwft-instellingen:

  • Herziening van Registraties: bedrijven moeten mogelijk hun UBO-registraties herzien en updaten om aan de nieuwe drempel te voldoen.
  • Extra Administratieve Lasten: de nieuwe overgangsregeling betekent dat bedrijven vaker gewaarmerkte uittreksels moeten opvragen en verstrekken, wat extra administratieve lasten met zich mee kan brengen.
  • Betere Toegang voor Instellingen: de verbeterde toegang tot het UBO-register voor Wwft-instellingen zal de efficiëntie en nauwkeurigheid van cliëntenonderzoeken verbeteren.

De UBO-registratie is een dynamisch en essentieel onderdeel van de strijd tegen financiële criminaliteit. De komende wijzigingen zorgen voor een nog grotere transparantie en effectiviteit, hoewel ze ook enige aanpassingen en extra inspanningen van bedrijven en instellingen zullen vereisen. Door goed voorbereid te zijn en op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen, kunnen bedrijven hun compliance op orde houden en bijdragen aan een eerlijker financieel systeem.

Deze blog is geschreven door Sem Penders, jurist bij Consilio Tax&Law. Heb je vragen over dit onderwerp of andere juridische vragen? Neem dan contact met ons op via ln.thcirtsaam-oilisnoc@ofni of via 043-7600163.